Procedura "Niebieskie Karty"

Procedura „Niebieskie Karty” to instytucjonalne narzędzie służące do przeciwdziałania przemocy domowej, mające ma celu zapewnienie bezpieczeństwa i pomocy osobie doznającej przemocy domowej, ale także współpracę przedstawicieli różnych instytucji i podmiotów, które są zobowiązane do reagowania w przypadku uzyskania informacji o wystąpieniu przemocy domowej.

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje:

• osoby doznające przemocy domowej, w tym małoletnich będących świadkami przemocy domowej;
• osoby stosujące przemoc domową, tj. osoby pełnoletnie, które dopuszczają się przemocy domowej;

Procedura „Niebieskie Karty” zostaje wszczęta z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta – A” w przypadku uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.  

Procedura „Niebieskie Karty” nie jest postępowaniem w rozumieniu ani Kodeksu postępowania cywilnego, ani Kodeksu postępowania karnego czy też Kodeksu postępowania administracyjnego. Procedura jest szeregiem działań podejmowanych w celu udzielenia wsparcia i pomocy osobie doznającej przemocy domowej, ale również udzielenia potrzebnego wsparcia (np. terapeutycznego, psychologicznego) osobie stosującej przemoc domową. Procedura ma charakter interwencyjny oraz pomocowy, ale jej wszczęcie wiąże się również z zawiadomieniem sądu w przypadku małoletnich wychowujących się w rodzinach dotkniętych przemocą i zawiadomieniem o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa .

Procedurę „Niebieskie Karty” mogą wszcząć nw. osoby:

1. pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy społecznej;
2. funkcjonariusz Policji;
3. żołnierz Żandarmerii Wojskowej w sprawach żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową stosujących przemoc domową;
4. pracownik socjalny specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;
5. asystent rodziny;
6. nauczyciel wychowawca będący wychowawcą klasy lub nauczyciel znający sytuację domową małoletniego;
7. osoba wykonująca zawód medyczny, w tym lekarz, pielęgniarka, położna lub ratownik medyczny
8. przedstawiciel gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych;
9. pedagog, psycholog lub terapeuta, będący przedstawicielami jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych; Policji; oświaty; ochrony zdrowia; lub organizacji pozarządowych

Formularz „Niebieska Karta – A” przekazywany jest do Zespołu Interdyscyplinarnego.

W celu dokonania diagnozy i oceny sytuacji w związku ze zgłoszonym podejrzeniem wystąpienia przemocy domowej Zespół Interdyscyplinarny powołuje Grupę diagnostyczno – pomocową.

W skład grup diagnostyczno – pomocowych wchodzą przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, Policji, oświaty, ochrony zdrowia. W skład grup roboczych mogą wchodzić także kuratorzy sądowi, a także przedstawiciele innych podmiotów, specjaliści w dziedzinie przeciwdziałania przemocy domowej.

W ramach procedury grupa diagnostyczno-pomocowa:

1. dokonuje oceny sytuacji domowej, potrzeb i zasobów osoby doznającej przemocy domowej oraz osoby stosującej przemoc domową;
2. udziela pomocy osobie doznającej przemocy domowej;
3. zaprasza na posiedzenie grupy diagnostyczno – pomocowej osobę doznającą przemocy domowej i w jej obecności opracowuje indywidualny plan pomocy dla osoby doznającej przemocy domowej i jej środowiska domowego, który zawiera propozycje działań pomocowych;
4. wzywa osobę stosującą przemoc domową i przekazuje osobie stosującej przemoc domową informacje, w szczególności o prawnokarnych konsekwencjach stosowania przemocy domowej;
5. przekazuje osobie stosującej przemoc domową informacje o koniecznych do zrealizowania działaniach w celu zaprzestania stosowania przemocy domowej;
6. podejmuje działania w stosunku do osoby stosującej przemoc domową w celu zaprzestania stosowania tego rodzaju zachowań;
7. wnioskuje do zespołu interdyscyplinarnego o skierowanie osoby stosującej przemoc domową do udziału w programach korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową lub w programach psychologiczno-terapeutycznych dla osób stosujących przemoc domową;
8. motywuje osobę stosującą przemoc domową do udziału w programach korekcyjno‑ edukacyjnych dla osób stosujących przemoc domową;
9. przeprowadza z osobą stosującą przemoc domową rozmowę ukierunkowaną na wskazanie zagrożeń wynikających z nadużywania alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków;
10. rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań

Zakończenie procedury „Niebieskie Karty” następuje w przypadku:

1. ustania przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia, że zaprzestano dalszego stosowania przemocy domowej,
2. rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań.

W przypadku niepotwierdzenia informacji o stosowaniu przemocy domowej grupa diagnostyczno-pomocowa odstępuje od dalszych działań, co jest dokumentowane w formie pisemnej i elektronicznej. Odstąpienie od dalszych działań wymaga udokumentowania  w formie protokołu.